Świat jogi oferuje bogactwo różnych stylów i podejść, każdy z unikalną filozofią, tempem i intensywnością. Wybór odpowiedniego stylu może zadecydować o tym, czy joga stanie się Twoją długotrwałą pasją, czy pozostanie jedynie krótkotrwałym eksperymentem. Zrozumienie charakterystyki poszczególnych stylów pomoże Ci podjąć świadomą decyzję i znaleźć praktykę idealnie dopasowaną do Twoich potrzeb, celów i temperamentu.
Hatha Joga – fundament dla początkujących
Hatha joga to prawdopodobnie najbardziej tradycyjny i powszechnie praktykowany styl, idealny dla osób rozpoczynających swoją przygodę z jogą. Nazwa „hatha” oznacza w sanskrycie „siła” i odnosi się do fizycznego aspektu praktyki, który łączy pozycje (asany) z kontrolowanym oddechem (pranayama).
Charakterystyczną cechą Hatha jogi jest spokojne tempo i długie utrzymywanie pozycji, zazwyczaj od 30 sekund do kilku minut. Instruktor szczegółowo objaśnia każdą pozycję, koryguje ustawienie i podaje modyfikacje dla różnych poziomów zaawansowania. To daje czas na zrozumienie biomechaniki ruchu i świadome budowanie siły oraz elastyczności.
Hatha joga jest idealna dla początkujących, osób starszych, rekonwalescentów po kontuzjach oraz wszystkich, którzy preferują spokojniejsze podejście do aktywności fizycznej. Pomaga w budowaniu podstawowej siły i elastyczności, poprawia postawę ciała i uczy prawidłowych wzorców ruchowych. Jest również doskonałym wyborem dla osób zmagających się ze stresem, ponieważ spokojne tempo i koncentracja na oddechu działają kojąco na układ nerwowy.
Vinyasa – dynamiczny przepływ energii
Vinyasa, zwana również „flow yoga„, to dynamiczny styl charakteryzujący się płynnym przechodzeniem między pozycjami w rytm oddechu. Każdy ruch jest zsynchronizowany z wdechem lub wydechem, tworząc medytacyjny taniec ciała i oddechu. Słowo „vinyasa” oznacza „umieszczanie w specjalny sposób”, co odnosi się do przemyślanej sekwencji pozycji.
Zajęcia Vinyasa są zazwyczaj urozmaicone i kreatywne – instruktorzy tworzą różne sekwencje, często z muzycznym akompaniamentem. Podstawą jest „Pozdrowienie Słońca” i jego wariacje, wokół których budowane są kolejne sekwencje. Intensywność może się znacznie różnić w zależności od instruktora i poziomu zajęć.
Ten styl jest idealny dla osób, które lubią ruch, różnorodność i wyzwania. Sprawdza się u aktywnych osobowości, które mogą czuć się znudzone statycznymi pozycjami. Vinyasa doskonale rozwija koordynację, wytrzymałość sercowo-naczyniową i funkcjonalną siłę całego ciała. Jest również świetnym wyborem dla osób, które chcą połączyć aspekt medytacyjny z intensywnym treningiem fizycznym.
Ashtanga – tradycja i dyscyplina
Ashtanga to bardzo tradycyjny i wymagający styl jogi, opracowany przez K. Pattabhi Jois na podstawie starożytnych tekstów jogicznych. Charakteryzuje się ustaloną sekwencją pozycji, które wykonuje się zawsze w tej samej kolejności, z określonym oddechem (ujjayi) i punktami skupienia wzroku (drishti).
Istnieją trzy główne serie: Podstawowa (Primary Series), Pośrednia (Intermediate Series) i Zaawansowane serie (Advanced A, B, C i D). Większość praktykujących przez lata pracuje z Serią Podstawową, której opanowanie wymaga znacznego zaangażowania i regularności. Pozycje są połączone vinyasami – dynamicznymi przejściami wymagającymi siły ramion i koncentracji.
Ashtanga wymaga dyscypliny, regularności i fizycznej kondycji. Jest idealny dla osób, które cenią strukturę, tradycję i są gotowe na długoterminowe zobowiązanie. Praktykujący często rozwijają głęboką, niemal medytacyjną relację z ustaloną sekwencją. Styl ten buduje wyjątkową siłę, elastyczność i wytrzymałość psychiczną, ale może być zbyt intensywny dla początkujących lub osób z ograniczeniami fizycznymi.
Yin Joga – głęboka regeneracja
Yin joga to kontemplacyjny i regeneracyjny styl, w którym pozycje utrzymuje się przez 3-7 minut, głównie w pozycjach siedzących i leżących. Praktyka skupia się na głębokich tkankach łącznych – więzadłach, ścięgnach i powięziach – których nie da się rozciągnąć przez krótkie, dynamiczne ruchy.
Pozycje są wykonywane z użyciem podpórek (bolsterów, poduszek, bloków), które pozwalają mięśniom się rozluźnić, podczas gdy siła grawitacji delikatnie otwiera ciało. Praktyka wymaga cierpliwości i umiejętności przebywania z niewygodą fizyczną i mentalną, która może pojawić się podczas długiego utrzymywania pozycji.
Yin joga jest idealna dla osób aktywnych fizycznie jako uzupełnienie intensywnych treningów (yang activities). Doskonale sprawdza się u osób stresujących się, przepracowanych, a także tych, które szukają głębszej praktyki medytacyjnej. Pomaga w uspokojeniu umysłu, poprawia elastyczność głębokich tkanek i wspiera funkcjonowanie układu nerwowego. Jest również cennym narzędziem dla osób pracujących nad uważnością i akceptacją.
Kundalini – przebudzenie wewnętrznej energii
Kundalini joga, spopularyzowana na Zachodzie przez Yogi Bhajan, łączy pozycje fizyczne z intensywnymi technikami oddechowymi, mantry (śpiew), mudry (pozycje dłoni) i medytację. Celem jest przebudzenie kundalini – duchowej energii, która według tradycji znajduje się u podstawy kręgosłupa.
Praktyka Kundalini często koncentruje się na określonych partiach ciała lub funkcjach życiowych. Może zawierać powtarzające się ruchy, intensywne techniki oddechowe jak „oddech ognia” (kapalabhati) czy długie utrzymywanie pozycji z określonymi mudra. Sesje zawsze rozpoczynają się mantą „Ong Namo Guru Dev Namo” i kończą mantą „Sat Nam”.
Kundalini jest idealny dla osób poszukujących duchowego wymiaru praktyki, zainteresowanych medytacją i pracą energetyczną. Sprawdza się u osób otwartych na nietradycyjne podejścia, które nie wstydzą się śpiewania i ekspresji emocjonalnej. Praktyka może przynosić głębokie stany medytacyjne, wzmacniać intuicję i pomagać w osobistej transformacji. Wymaga jednak otwartości na duchowe aspekty jogi.
Jak wybrać odpowiedni styl dla siebie
Wybór stylu jogi powinien uwzględniać Twoje cele, kondycję fizyczną, temperament i aktualną sytuację życiową. Jeśli jesteś początkujący, zacznij od Hatha jogi, by nauczyć się podstaw bezpiecznej praktyki. Osoby aktywne i lubiące wyzwania mogą spróbować Vinyasa lub Ashtanga, podczas gdy ci szukający relaksu i regeneracji znajdą ukojenie w Yin jodze.
Warto eksperymentować z różnymi stylami i instruktorami. Twoje potrzeby mogą się zmieniać – rano możesz potrzebować energetyzującej Vinyasa, a wieczorem uspokajającej Yin jogi. Słuchaj swojego ciała i intuicji, pamiętając, że najlepszy styl jogi to ten, do którego chętnie wracasz.
Niezależnie od wybranego stylu, pamiętaj, że joga to praktyka na całe życie. Bądź cierpliwy wobec siebie, celebruj małe postępy i pozwól, by praktyka naturalnie ewoluowała wraz z Tobą.
